Συνέντευξη με την Τίνα Μαυροπούλου

Η Τίνα Μαυροπούλου – ή Tina-san για τους φίλους της στην Ιαπωνία – έχει βρει έναν μοναδικό τρόπο να φέρει την Ιαπωνία στην Ελλάδα, μέσα από το φαγητό, την αισθητική και τον καθημερινό τρόπο ζωής.

Η Τίνα Μαυροπούλου με τα σπιτικά ιαπωνικά γλυκά της!

γ

Με αφετηρία την αγάπη της για την ιαπωνική κουλτούρα, έχει γράψει το βιβλίο «Σπιτικές Ιαπωνικές Συνταγές» και μέσα από το site της toriitinas.gr, μας δείχνει πώς μπορούμε κι εμείς να βάλουμε λίγη Ιαπωνία στο πιάτο και τη μέρα μας.

Μας μιλά για το ταξίδι της στην Ιαπωνία, τις εικόνες που της έμειναν αξέχαστες και τις γεύσεις που έφερε πίσω, προσαρμοσμένες με μεράκι στο ελληνικό τραπέζι.

γ

Κα Τίνα σας καλωσορίζουμε στο Greek Otaku Radio! Θα ξεκινήσουμε τη συνέντευξή μας από το ταξίδι σας στην Ιαπωνία, πίσω στο 2019. Από ό,τι έχετε αναφέρει, ήταν η αφορμή ώστε η αισθητική, η κουλτούρα και η κουζίνα τους να μεταφερθεί πλέον στο σπίτι σας. Ποιες στιγμές ή εικόνες χαράχτηκαν στη μνήμη σας;

Οι μοναδικές στιγμές και εικόνες που βίωσα στην Ιαπωνία είναι όσες και τα χιλιάδες βήματα που έκανα. Όταν αντίκρισα τους φίλους μου να με περιμένουν με «Καλώς ήρθες» στο αεροδρόμιο, όταν αντίκρισα τον ναό του Χρυσού Περιπτέρου στο Kyoto, τον Μεγάλο Βούδα στην Kamakura, μια στιγμή που άκουσα από κάπου ψαλμωδίες, η πρώτη μπουκιά takoyaki στο Kyoto, το απίστευτο mochi στη Nara, ο ήχος πουλιού στα φανάρια, η ησυχία στα τρένα, τα μπαμπού παντού…

rg

Πώς επηρέασε συνολικά η ιαπωνική κουλτούρα τον τρόπο ζωής σας;

Εδώ δεν μιλάμε απλά για επηρεασμό αλλά για μεταμόρφωση – χωρίς υπερβολή, άλλαξε το DNA μου και δεν πρόβαλα καμία αντίσταση. Όταν γύρισα, είπα ότι το λιγότερο που μπορώ να κάνω είναι να τρώω όπως οι φίλοι μου εκεί. Είχα ήδη ασχοληθεί με την ikebana – την ιαπωνική ανθοδετική, και πλέον μ’ ενδιέφερε να γνωρίσω την ιαπωνική λογοτεχνία, την ιστορία και ό,τι άλλο θα με έφερνε κοντά με ανθρώπους που είχαν ζήσει το ιαπωνικό όνειρο!

Στο κάστρο Matsue, Japan

Τι ήταν αυτό που σας τράβηξε αρχικά στην ιαπωνική κουζίνα και πώς εξελίχθηκε αυτή η σχέση με τα χρόνια;

Από το 2000 περίπου, που άρχισε η φιλία με την οικογένεια των Ιαπώνων φίλων μου, ανταλλάσσαμε συνταγές: γεμιστά με sushi, κεφτεδάκια με ιαπωνική σαλάτα — και έτσι μαγεύτηκα από την απλότητα μαζί με την εντυπωσιακή παρουσίαση όλων των φαγητών, στα μικρά, ιδιαίτερα πιατάκια. Ήθελα να φτιάχνω όλο και περισσότερα φαγητά, αν και υπήρχε η αντικειμενική δυσκολία των υλικών. Μου έστελναν κάποια πράγματα, αλλά η κατάσταση χειροτέρεψε με τον εγκλεισμό μας και τότε έπεσα με τα μούτρα να γράφω, να φτιάχνω και να δοκιμάζει η οικογένεια νέες συνταγές. Επίσης, η σχεδόν καθημερινή επικοινωνία με τη φίλη μου στη Yokohama επιβεβαίωνε, διόρθωνε και ενίσχυε την αγάπη μου για την ιαπωνική κουζίνα.

rg

Ποιο είναι το αγαπημένο σας ιαπωνικό πιάτο;

Αυτό που φτιάχνεται με μεράκι, γνώση και καλά υλικά. Σερβίρεται με σεβασμό, αισθητική προσέγγιση και φυσική πινελιά στα χρώματα και τα υλικά. Τρώγεται με ευγνωμοσύνη, ταπεινότητα, εκτίμηση για την αποδοχή αλλά και την προσφορά. Γευστικά λατρεύω τα σπιτικά mochi και τα mitarashi dango από τα γλυκά που φτιάχνω και τρώγονται χωρίς ενοχές. Από πιάτα, το takoyaki — οι κροκέτες χταποδιού, το okonomiyaki — μια, ας πούμε, ομελέτα, και κάθε μπουκιά sushi. Δύσκολο να ξεχωρίσω μόνο ένα φαγητό…

Ιαπωνικό σπιτικό γεύμα

Η ενασχόλησή σας με την ιαπωνική μαγειρική (και γενικότερα με την ιαπωνική κουλτούρα) ενώνει δύο πολιτισμούς: τον ελληνικό και τον ιαπωνικό. Υπάρχουν κοινά στοιχεία;

Με ρωτάτε αν η φιλία ενώνει τους ανθρώπους; Για μένα, αυτή η φιλία που γεννήθηκε στην Ελλάδα και μεταφέρθηκε στην άλλη άκρη του κόσμου είναι πολιτισμός, όπου συνυπάρχουν στοιχεία και από τις δύο χώρες. Δεν προσπαθήσαμε να αλλάξουμε – ενσωματώσαμε συνήθειες της καθημερινότητάς μας, όπως το φαγητό, η επικοινωνία με όποιον τρόπο διαθέταμε, η ανταλλαγή γνώσεων. Μα περισσότερο, ένα ειλικρινές νιάσιμο να γνωρίσει ο ένας τον άλλον. Αυτό μας ενώνει και μας διατηρεί μέσα στα χρόνια. Όλα τα κοινά στοιχεία, μέσα από τις ανταλλαγές που γίνονται, παράγουν πολιτισμό με τις προσπάθειες και από τις δύο πλευρές για δημιουργικές γέφυρες.

rg

Το 2023 εκδώσατε και δικό σας βιβλίο «Σπιτικές Ιαπωνικές Συνταγές», το οποίο περιλαμβάνει 51 σπιτικές συνταγές. Συναντήσατε κάποιες προκλήσεις στη μεταφορά ιαπωνικών γεύσεων στο ελληνικό σπίτι;

Εδώ ήθελα με τις συνταγές του βιβλίου να μεταφέρω αυτούσια τη γεύση από τα ιαπωνικά υλικά, αλλά και την αισθητική παρουσίαση των πιάτων. Ακόμα και το 2023 δεν υπήρχαν πολλά στην ελληνική αγορά. Έτσι, επέλεξα συνταγές μόνο με υλικά που βρίσκαμε. Προτείνω και υλικά αντικατάστασης, όπως για παράδειγμα το μαγειρικό sake με το τσίπουρο – αλλά και αυτές οι προτάσεις χρησιμοποιούνται χρόνια από φίλες Γιαπωνέζες που ζούνε στην Ελλάδα.

Μια άλλη πρόκληση ήταν, στην αρχή τουλάχιστον, να ετοιμάζω πλήρες γεύμα. Όπως γνωρίζετε, το ιαπωνικό γεύμα δεν είναι ένα πιάτο. Περιλαμβάνει σούπα, σαλάτα, πίκλες, ρύζι ή noodles, κρέας ή ψάρι ή tofu για πρωτεΐνη. Η κατάσταση απογειώθηκε με τις δύο τελευταίες χρονιές, καθώς ετοίμαζα το ιδιαίτερο και μοναδικό πρωτοχρονιάτικο γεύμα, το osechi, το οποίο αποτελείται το λιγότερο από 12 πιάτα.

Μια άλλη πρόκληση ήταν η ενσωμάτωση vegan επιλογών. Οι 30 από τις 51 συνταγές γίνονται εύκολα και απλά με vegan υλικά που προτείνω, αφού βέβαια ήδη τις μαγείρευα. Ακόμα, ο δισταγμός που είχα αν θα συμπεριλάβω την παρασκευή sushi, μια και στην Ιαπωνία κυρίως το αγοράζουν φρεσκότατο και σε μεγάλη ποικιλία από τα σούπερ μάρκετ.

Γεύμα Osechi

Υπάρχουν συγκεκριμένα ιαπωνικά πιάτα ή υλικά που θεωρείτε ότι ταιριάζουν ιδιαίτερα με την ελληνική νοοτροπία;

Νομίζω πως ναι – το κοτόπουλο με curry, κλασικό πιάτο, ταιριάζει στη νοοτροπία μας, όπως και οι κεφτέδες tsukune. Το soboro don με κιμά κοτόπουλου πάνω σε μπολ με ρύζι, λαχανικά και ομελέτα. Η μελιτζάνα, η κολοκύθα, το καρότο, το αγγούρι και πολλά άλλα λαχανικά σίγουρα ταιριάζουν στη νοοτροπία μας, ιδιαίτερα αν είσαι ανοιχτός να δοκιμάσεις νέες γεύσεις.

rg

Πέρυσι παρουσιάσατε μια σειρά από εργαστήρια που είχαν ενταχθεί στο πρόγραμμα της Πρεσβείας της Ιαπωνίας «Πιστοποιημένες Εκδηλώσεις και Δράσεις για το 2024: Έτος Πολιτισμού και Τουρισμού Ιαπωνίας – Ελλάδας». Ποια ήταν η ανταπόκριση του κοινού;

Κάθε εργαστήριο ήταν μοναδικό και ανεπανάληπτο. Με ξεχωριστούς καλεσμένους που συμπλήρωναν τις παρασκευές που ετοίμαζα. Ο κόσμος, από λίγο σφιγμένος στην αρχή, στο τέλος έφευγε μ’ ένα άπλετο χαμόγελο και ακούσαμε υπέροχα σχόλια.

Μία φίλη έγραψε: «Εμπειρία που θα θυμάμαι για πάντα! Εκτός από την όρεξη, άνοιξε και το μυαλό μας!». Μία άλλη είπε: «Το κίνητρο που χρειαζόμουν για να βουτήξω και πάλι στην ιαπωνική κουλτούρα και μαγειρική!». Ο Χάρης έγραψε: «Πολύ ωραία εμπειρία, παρουσίαση όπου όλες οι αισθήσεις ικανοποιούνται – έχετε αγάπη, πάθος και ευγενική συμπεριφορά.» Η Βασιλική έγραψε: «Αναζωογονητικός αέρας Ιαπωνίας – ευχαριστούμε για τα tips στις συνταγές!».

Είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων για τη συμμετοχή, προσήλωση, ενδιαφέρον που είχαν όλοι οι συμμετέχοντες. Αξέχαστο θα μείνει και το τελευταίο εργαστήριο, που έγινε παρασκευή sushi στη σιωπή, χωρίς να μιλάμε, αλλά με συνοδεία κομματιών από παραδοσιακά έγχορδα με τον Δημήτρη Ραπακούσιο.

rg

Η Τίνα Μαυροπούλου επι το έργον

Τι μπορεί να βρει κάποιος επισκέπτης στο website σας toriitinas.gr; Επίσης, ποια ήταν η σκέψη πίσω από την επιλογή αυτού του ονόματος;

Το toriitinas δημιουργήθηκε για να συμπεριλάβει φωτογραφικές στιγμές από το ταξίδι μου, λογοτεχνικά ιαπωνικά κείμενα, τις εκδηλώσεις που έγιναν και θα γίνονται, τα εργαστήρια που έχουν γίνει και ό,τι είναι να γίνει. Όλες τις συνεντεύξεις που έχω δώσει με αφορμή τις Σπιτικές Ιαπωνικές Συνταγές.

Ξεκίνησε και η στήλη συνεντεύξεων με πρόσωπα που συνδέονται με την Ιαπωνία, με πρώτο τον καθηγητή Κόσουκε Φουκούντα από το Kyoto. Σε εβδομαδιαία βάση έχουμε ανταποκρίσεις από τους φίλους μου από τα μέρη που επισκέπτονται εκεί. Κάθε Δευτέρα νέα συνταγή, πάντα με υλικά που βρίσκουμε στη χώρα μας. Επίσης, νέο άρθρο αρχές του μήνα γύρω από πολιτιστικά δρώμενα, έθιμα, διατροφικές συνήθειες – όλα μέσα από βιωματικές στιγμές που ενώνουν τις δύο χώρες.

Το Torii σημαίνει πύλη στα ιαπωνικά και σηματοδοτεί το πέρασμα σ’ ένα σιντοϊστικό ιερό, τη μετάβαση από τον κοσμικό (έξω) κόσμο σ’ έναν ιερό τόπο. Για μένα είναι η πύλη μετάβασης σ’ έναν κόσμο φιλίας, ευγνωμοσύνης, σεβασμού, δημιουργικότητας, ενσωμάτωσης της ομορφιάς στην καθημερινότητα. Η πύλη της Τίνας, toriitinas, σε προσκαλεί σ’ αυτόν τον κόσμο.

rg

Αν μπορούσατε να μεταφέρετε ένα στοιχείο της ιαπωνικής κουλτούρας στον ελληνικό τρόπο ζωής, ποιο θα ήταν αυτό;

Την ευγένεια – όχι αυτή των καλών τρόπων, αλλά την ουσιαστική, που πηγάζει από σεβασμό για όλα τα όντα, σεβασμό στη φύση, σεβασμό στη ζωή. Η ιαπωνική κουλτούρα, χωρίς θρησκοληψία, στήριξε αυτή την ευγένεια σ’ όλα τα επίπεδα της καθημερινότητας. Επένδυσε στην υπομονή και στην επιμονή, στις θεμελιώδεις αρχές των προγόνων, παρέα με τις σύγχρονες εξελίξεις.

Η ευγένεια κατακλύζει μία μέρα – από τον απλό χαιρετισμό, την κούπα τσαγιού, το μπολ με ρύζι, τη μία πινελιά μελανιού, ένα στήσιμο λουλουδιού, ακόμα και μια γωνιά μ’ έναν μικρό κήπο. Είναι ενεργή, η ευγένεια, στο τώρα – και αυτό είναι το μεγαλείο της Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου!

Ευχαριστούμε πολύ την Tina-san για αυτή τη συνέντευξη! 

γ

γ

Επιμέλεια Ερωτήσεων: Μαίρη Παπαπούλιου 

γ

Σπιτικές Ιαπωνικές Συνταγές

Ανακάλυψε το βιβλίο «Σπιτικές Ιαπωνικές Συνταγές» της Τίνας Μαυροπούλου και φέρε την Ιαπωνία στην κουζίνα σου, με απλές, αυθεντικές γεύσεις και υλικά που βρίσκεις στην Ελλάδα!

Στις 51 σπιτικές συνταγές του βιβλίου μπορείτε να διαλέξετε το πιάτο που σας εμπνέει και να το συνδυάσετε με αυτά που προτείνονται.

Απολαύστε σούπα miso, τηγανιτές φτερούγες κοτόπουλου, okonomiyaki, κοτόπουλο με curry, χάμπουργκερ με γαρίδες katsu, κέικ sushi με την οικογένεια ή τους φίλους σας. Δημιουργήστε υπέροχες στιγμές μ’ ένα daifuku mochi ή ένα κέικ πράσινου τσαγιού για το τσάι ή τον καφέ σας!

Βρείτε το διαθέσιμο εδώ.