Path Οut: από την εμπόλεμη Συρία στην εικονική πραγματικότητα
από τον Παναγιώτη Νηφόρο
Είναι καλύτερο για έναν έφηβο να είναι κλεισμένος μέσα στο σπίτι, παίζοντας παιχνίδια, από το να βρίσκεται έξω στους δρόμους και να κινδυνεύει να σκοτωθεί… Αυτό υποθέτουμε ότι μπορεί να σκέφτεται μια μητέρα από τη Συρία που βιώνει καθημερινά τη σκληρότητα σε ένα ολοκληρωτικό καθεστώς τη δεκαετία του 2000, σε συνθήκες απόλυτης ανελευθερίας και διαρκούς απειλής. Εκεί η ζωή και ο θάνατος βρίσκονται πολύ κοντά. Έτσι λοιπόν, η μητέρα του Abdullah Karam πήρε για τον τότε έφηβο γιο της μια κονσόλα PlayStation με σκοπό να τον προστατεύσει από τις τρομακτικές συνθήκες της καθημερινότητας τους.
Έξω παντού κυριαρχεί η απειλή, ο κίνδυνος και η αβεβαιότητα της ζωής που οδηγούν τον νεαρό Σύρο στην αναζήτηση ενός διαφορετικού κόσμου, ενός εικονικού, τον οποίο έχει τη δυνατότητα να ελέγχει, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη δική του ζωή. Βυθίζεται σιγά-σιγά σε ορισμένα από τα σημαντικότερα βιντεοπαιχνίδια της περιόδου εκείνης. Ονειρεύεται, μάλιστα, ότι κάποια στιγμή θα μπορέσει να βάλει τη δική του σφραγίδα, να δημιουργήσει και ο ίδιος τα δικά του παιχνίδια. Όμως, παραμένει ακόμη ένας κόσμος απρόσιτος γι’ αυτόν.
Εν μέσω αναταραχών και εμφυλίου πολέμου, ο Abdullah, για να αποφύγει τον σχεδόν σίγουρο θάνατο, καταφεύγει στη γειτονική Τουρκία, ακολουθώντας την επιθυμία της οικογένειάς του. Ωστόσο, για να διασχίσει τα σύνορα, αφέθηκε στα χέρια λαθρεμπόρων, οι οποίοι τον σφράγισαν κυριολεκτικά μέσα σε ένα βαρέλι μισογεμισμένο με αργό πετρέλαιο, το οποίο έδεσαν με ένα μακρύ σχοινί και το έσυραν μέσω ενός ποταμού στο τουρκικό έδαφος. Διαφορετικά θα ήταν μάλλον αδύνατο να περάσει τους διαδοχικούς ελέγχους και τα πολύ καλά φρουρούμενα σημεία από τις αντιπαρατιθέμενες εμπόλεμες ομάδες. Η φωνή της μητέρας του πάντα τον συνοδεύει «σκοτώνεις ή σκοτώνεσαι και εμείς δεν σας μεγαλώσαμε για να σκοτώνετε. Θα προτιμούσαμε να χαθείτε σε ένα ταξίδι παρά να σκοτωθείτε σε ένα πεδίο μάχης».
Στην Τουρκία τα προβλήματά του δεν τελείωσαν. Δουλεύει σκληρά σε εστιατόρια και καφετέριες, έχοντας ελάχιστα ή και καθόλου ανθρώπινα δικαιώματα. Αξιώνοντας μια καλύτερη ζωή, επιδιώκει να συνεχίσει το ταξίδι του προς την Ευρώπη. «Είτε ζούμε ως ανθρώπινα όντα και παίρνουμε αυτό που μας αξίζει, είτε δεν ζούμε καθόλου», σκέφτεται. Η ασφαλέστερη διαδρομή για το πέρασμα σε ένα αξιοπρεπέστερο κόσμο γίνεται μέσω και της δικής μας χώρας, όπου φτάνει μαζί με άλλους πρόσφυγες με μια υπερφορτωμένη λέμβο, την οποία οδηγούν μόνοι τους και η οποία βυθίζεται, αναγκάζοντας πολλούς επιβάτες να βρεθούν στη θάλασσα. Στη μνήμη του έχει χαραχτεί μια απροστάτευτη γυναίκα που γέννησε πάνω στο σκάφος, ακριβώς δίπλα του. Μετά από ένα επικίνδυνο ταξίδι στην ηπειρωτική Ευρώπη, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου δεν θέλει να περιγράψει για τη δική του ασφάλεια, ο νεαρός Abdullah φτάνει στην Αυστρία.
«Και η ευκαιρία εγένετο» όταν κάποια στιγμή, τυχαία, στη θεατρική παράσταση “Frankenstein: A Robot Musical”, συναντά μια ηθοποιό που τον συστήνει στον σύζυγό της, διευθύνοντα σύμβουλο μιας εταιρείας βιντεοπαιχνιδιών, την Causa Creations. Αποκαλύπτοντάς του το όνειρό του να σχεδιάσει το δικό του βιντεοπαιχνίδι και την πρότερη ενασχόλησή του με τα Video Games, του προτείνουν να δουλέψει στον χώρο τους και μετά από αρκετούς μήνες, διαμορφώνεται η πρόταση να γίνει ένα πρωτότυπο παιχνίδι με βάση τις εμπειρίες του ως πρόσφυγας.
Στην Αυστρία η ζωή του αλλάζει προς το καλύτερο.
Το παιχνίδι Path Out αποτελεί ένα αυτοβιογραφικό RPG που βάζει τον παίκτη στη θέση του Abdullah, ο οποίος πραγματοποιεί τη δική του οδυνηρή «απόδραση» από την πατρίδα του, τη Συρία. Ο αυτοβιογραφούμενος δημιουργός δεν έτρεφε ιδιαίτερες προσδοκίες από την κυκλοφορία του συγκεκριμένου παιχνιδιού. Του αρκούσε μόνο η αίσθηση της κάθαρσης που αποτυπωνόταν σε αυτό. Όμως, η πραγματικότητα τον διαψεύδει. Το παιχνίδι λαμβάνει διθυραμβικές κριτικές, κερδίζοντας πολλά βραβεία και παγκόσμια αναγνώριση. «Οι αντιδράσεις ήταν απίστευτα καλές», διαπιστώνει ο διευθύνων σύμβουλος, «θετική βαθμολογία, 96%».
Μετά από τα πρώτα δύσκολα χρόνια της ζωής του, όπου βίωνε το φόβο και τη διαρκή απειλή, ο Abdullah δικαιώνεται. Το όνειρό του πραγματοποιείται: δημιουργεί τα δικά του παιχνίδια και έχει βρει ένα μέρος όπου νιώθει προστατευμένος και ασφαλής. «Αυτό το παιχνίδι άλλαξε τη ζωή μου». «Κάθε φορά που βλέπω κάποιον να παίζει, είναι σαν να βλέπω τον εαυτό μου, την παλιά μου ζωή… τώρα έχω τη δουλειά των ονείρων μου. Έχω την κοπέλα των ονείρων μου... και νιώθω σαν στο σπίτι μου.»
Πηγή: bbc.co.uk