Η σημασία του voice acting στα video games
από τον Παναγιώτη Νηφόρο
Η σημασία της φωνητικής ηθοποιίας γενικά και η επίδραση που μπορεί να έχει η ποιότητα αυτής της μορφής τέχνης σε ένα βιντεοπαιχνίδι είναι ζητήματα που καλούμαστε να διερευνήσουμε και να αξιολογήσουμε. Στις ημέρες μας ο ρόλος της φωνής στα βιντεοπαιχνίδια θεωρείται καθοριστικός, αν και πολλές φορές σε συγκεκριμένες αποδόσεις δεν αξιολογείται όσο θα έπρεπε, ίσως μάλιστα ενδέχεται και να υποτιμάται.
Εύγλωττα παραδείγματα παιχνιδιών που επιβεβαιώνουν αυτή την άποψη, αποτελούν οι σειρές Uncharted και Mass Effect, οι οποίες συνήθως χρησιμοποιούν μερικές από τις καλύτερες και καταξιωμένες φωνές στον χώρο. Είναι γεγονός ότι οι τίτλοι αυτοί, όπως και αρκετοί άλλοι, διαθέτουν φωνές που υποδύονται τον κάθε ρόλο με επάρκεια, επιδεικνύοντας υψηλό ταλέντο, αν και σπάνια αναγνωρίζονται όσο πραγματικά το αξίζουν, συμβάλλοντας στην ολοκλήρωση της συνολικής εμπειρίας παιχνιδιού και καθιστώντας την όσο πιο απολαυστική γίνεται!
Αναμφίβολα μια αποτυχημένη φωνητική απόδοση μπορεί να μας αποτρέψει από το να συνεχίσουμε να παίζουμε ένα βιντεοπαιχνίδι, επειδή οι φωνές επηρεάζουν αρνητικά την εικόνα και την όλη συμπεριφορά των χαρακτήρων.
Τα πρώτα χρόνια αυτής της φωνητικής ηθοποιίας, που συνδέεται με την έλευση της τεχνολογίας CD στις παιχνιδομηχανές, η ποιότητα στον χώρο ήταν αμφισβητούμενη. Μόλις στη δεκαετία του 2000 τα πράγματα αλλάζουν, εφόσον οι λάτρεις και οι παίκτες των βιντεοπαιχνιδιών αρχίζουν να μην αποδέχονται πλέον μια κακή φωνή ως ένα αναγκαίο μειονέκτημα και απαιτούν περισσότερο προσεγμένες εκδοχές.
Δεν λείπουν φυσικά οι εξαιρέσεις τόσο κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '90 όσο και στις αρχές της δεκαετίας του 2000, με παιχνίδια όπως το Baldur's Gate 2, το Quest for Glory IV και το Metal Gear Solid 2, με αξιοπρόσεκτες αποδόσεις. Ωστόσο, για κάθε τέτοιο παιχνίδι υπήρχαν άλλα τόσα εξαιρετικής ποιότητας παιχνίδια, όπως το Resident Evil, το Grandia και το Castlevania: Symphony of the Night, όπου οι φωνές δεν αναδεικνύονταν τόσο!
Ακόμη και αν τα εν λόγω παιχνίδια ήταν πολύ καλά, η ανεπαρκής φωνητική απόδοση μάλλον είχε διαφορετικά αποτελέσματα από αυτό που πιθανότατα αξίωνε ο προγραμματιστής του παιχνιδιού. Μια υποτιθέμενη σκοτεινή φωνή μπορούσε, εφόσον δεν ήταν καλλιεργημένη και σωστή, να γελοιοποιήσει τον χαρακτήρα και να έχει αρνητική επίπτωση στην εξέλιξη του παιχνιδιού.
Η φωνή που αποδίδει εύστοχα τη διάθεση και την όποια ατμόσφαιρα ενός παιχνιδιού, σαφέστατα δεν πρέπει να παραγνωρίζεται. Οι υπέροχες φωνητικές ερμηνείες μπορούν να αναδείξουν μια σκηνή ακόμη και αν ο λόγος δεν είναι πειστικός, ενώ μια ανεπαρκής ερμηνεία μπορεί πολύ εύκολα να καταστρέψει ακόμη και τους καλύτερους διαλόγους και στιχομυθίες.
Μπορούμε να ανατρέξουμε σε κάποια παραδείγματα. Ένα παιχνίδι με κακή γραφή και με φτωχούς διαλόγους μπορεί να θεωρηθεί το Vanquish της Platinum Games. Ωστόσο, οι ηθοποιοί κατάφεραν να κάνουν τον διάλογο να λειτουργήσει, δίνοντας έμφαση στη χαλαρή πλευρά, χωρίς να προσπαθούν να επιδείξουν κάτι ιδιαίτερα σοβαρό.
Από την άλλη, το Shenmue είναι ένα παιχνίδι που παρά την καλή του γραφή, δεν έχει τύχει καλών ερμηνειών. Στην προκειμένη περίπτωση, έχει μετρήσει η συνολική ποιότητα του προϊόντος, οπότε έχει αντέξει στο χρόνο. Άλλωστε, θεωρείται παιχνίδι σφραγίδα για το SEGA Dreamcast και πριν από τρία χρόνια επανακυκλοφόρησε στις κονσόλες τελευταίας γενιάς. Η κακή ερμηνεία αντισταθμίζεται από άλλα σημαντικά στοιχεία του παιχνιδιού που το καθιστούν γρήγορα ελκυστικό και ενδιαφέρον.
Άλλο παράδειγμα, το Star Ocean: The Last Hope. Διαθέτει μια αξιοπρεπή ιστορία και πλοκή, ένα καλό soundtrack, καλά γραφικά για την εποχή του, ενδιαφέροντες χαρακτήρες, από τον στωικό κακό μέχρι τον υπερκινητικό έφηβο, με ένα σύστημα μάχης από τα καλύτερα σε JRPG.
Ωστόσο, η φωνητική ερμηνεία δεν θεωρείται ιδιαίτερα επιτυχημένη, σκηνές μέτριες, χωρίς συναισθήματα ή πραγματικά σκληρές, τόσο στην αγγλική όσο και την ιαπωνική εκδοχή. Εδώ αναμφίβολα, ας επισημάνουμε το πόσο η ερμηνεία μπορεί να επηρεάσει την πορεία ενός παιχνιδιού, να το καταστήσει δημοφιλές, να το υποβαθμίσει ή και να το καταστρέψει. Εάν αυτό ισχύει, είναι σημαντικό να επανεκτιμήσουμε τους ηθοποιούς που δανείζουν τη φωνή τους ακόμη και στο χώρο των βιντεοπαιχνιδιών. Τα τελευταία χρόνια έχει αναδειχθεί αυτή η πλευρά και διαρκώς αναβαθμίζεται η ποιότητα της φωνητικής ερμηνείας.
Ένας τέτοιος ηθοποιός, από τους καλύτερους voice actors που εργάζονται σήμερα, μαζί με άλλους εξαιρετικούς ηθοποιούς που ζωντανεύουν μέσα από τη φωνή τους χαρακτήρες στα βιντεοπαιχνίδια, είναι ο Nolan North. Αν και σε κάποιο βαθμό επικρίθηκε υπερβολικά για το έργο του, του ασκήθηκε αυστηρή και εν μέρει άδικη κριτική, επειδή είχε μετάσχει σε έναν τεράστιο αριθμό παιχνιδιών. Ταλαντούχος, έπαιξε στο Portal 2, στην πραγματικότητα όλους τους βασικούς χαρακτήρες, και στο Batman: Arkham City που έπαιξε τόσο τον Black Mask όσο και τον Penguin, καθώς ήταν σχεδόν εντελώς μη αναγνωρίσιμος στον τελευταίο ρόλο.
Εν τέλει, η φωνητική ηθοποιία είναι κάτι που συναντάμε σχεδόν σε κάθε νέο βιντεοπαιχνίδι, αλλά ακόμη και σήμερα δεν φαίνεται να εκτιμάται όσο θα έπρεπε ως προς την καθοριστική συνεισφορά και σημασία της. Πιθανώς το πιο ξεκάθαρο σημάδι της έλλειψης σεβασμού για τη φωνητική ερμηνεία είναι το ότι οι περισσότεροι ηθοποιοί φωνής παραμένουν άγνωστοι σε μεγάλο μέρος των παιχνιδιών. Για παράδειγμα, οι φωνές του Winston στο Overwatch, του Balder στο Bayonetta 2, του Ares στο God of War III και του Albedo στην τριλογία Xenosaga, ερμηνεύτηκαν όλοι από τον ίδιο ηθοποιό - τον Crispin Freeman. Αλλά πόσοι παίκτες άραγε γνωρίζουν τον ηθοποιό και πόσοι θα αναγνώριζαν το όνομά του;
Αυτή η μορφή τέχνης και αυτό το είδος ταλέντου πρέπει να γίνεται σεβαστό και να αναγνωρίζεται. Έχουμε περάσει πλέον σε διαφορετική εποχή!
Πηγή: vgchartz.com